TOPLUM SAĞLIĞI POLİTİKASI

1. GİRİŞ

Türkiye Kızılay Derneği, ulusal ve uluslararası düzeyde doğal, sıhhi, teknolojik ve insan kökenli afetlere uğrayanlara kapasitesi dahilinde malzeme ve yardım ekipleri ile müdahalelerde bulunur. Halkın afetler konusunda bilgilendirilmesine, bilinçlendirilmesine ve afetlerle baş edebilme kapasitesinin geliştirilmesine destek sağlar. Ayrıca, salgın hastalıklar ve halk sağlığını ilgilendiren diğer konulardaki faaliyetlere katılır.

Derneğin görevleri arasında ilk yardım alanındaki eğitim içeriklerini ve standardizasyonu oluşturarak toplumun zarar görebilirliğini en aza indirmek amacı ile ilk yardım eğitim hizmetlerini yürütmek, ilk yardım eğitmenleri yetiştirmek için mensuplarına veya üçüncü şahıslara eğitimler vermek, her türlü araç-gereç ve donanımı sağlamak, gerek duyulduğunda evde bakım ve hasta bakım kursları açmak, bu faaliyetleri yürütmek üzere ilgili birimleri kurmak ve geliştirmek ile sağlık kampları açmak, işletmek veya işlettirmek yer almaktadır.

Türkiye Kızılay Derneği, tüzüğü gereğince Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası silahlı çatışmalarda veya hükümetin ilan ettiği olağanüstü hallerde; sağlık ve acil yardım malzemelerini stoklamak, Hükümet ve Silahlı Kuvvetlerin isteği üzerine gösterilecek yerlere seyyar veya sabit hastaneler açmak veya sağlık ekipleri bulundurmak ve Sağlık Bakanlığına yardımcı olmak ile yükümlüdür.

Geçmişten bugüne sağlık ve psikososyal destek alanında çalışmalar yürüten Derneğimiz; tüzüğü, stratejik planı ve ulusal/uluslararası yükümlülükleri gereği, söz konusu çalışmaları sürekli geliştirerek uygulamaya devam edecektir.

2. TANIMLAR

İlk Yardım: Herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar; hayatın kurtarılması ve durumun kötüye gitmesini önlemek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut imkânlarla yapılan ilaçsız uygulamalar.

Psikososyal: Psikolojik ve sosyal etkilerin birbirleriyle sürekli etkileşim hâlindeki ilişkisi.

Sağlık: Yalnızca hastalık veya engellilik durumunun olmaması değil; fiziksel, ruhsal ve sosyal açıdan tam iyilik hâli.

Sağlık Okuryazarlığı: Bireylerin iyi sağlığı teşvik edecek ve sürdürecek şekilde bilgiye erişme, bilgiyi anlama ve kullanma becerisi ile motivasyonunu belirleyen bilişsel ve sosyal beceriler.

Sağlığın Teşviki ve Geliştirilmesi: İnsanların kendi sağlıkları üzerindeki kontrollerini artırmalarını ve sağlıklarını geliştirmelerini sağlama süreci.

Sanitasyon: Mahremiyet ve onuru koruyacak şekilde tuvalet gibi sıhhi tesisler ile atık su tesislerine ve hizmetlerine erişimin sağlanması; bu tesislerin doğru kullanımıyla herkes için temiz ve sağlıklı bir yaşam alanı oluşturulması.

Toplum Sağlığı: Toplu veya sosyal eylemler yoluyla tüm insanların sağlığının korunması ve iyileştirilmesini amaçlayan bilim, beceri ve düşünceler bütünü.

Toplum Sağlığı Programları: Toplum sağlığının korunması, hastalıkların önlenmesi ve nüfusun tamamının sağlık gereksinimlerini karşılamaya yönelik oluşturulan programlar.

Zarar Görebilirlik: Farklı tür ve büyüklükteki tehlikeler karşısında insanların ve yaşam çevrelerinin uğrayabileceği fiziksel, toplumsal, ekonomik veya çevresel zarar ve kayıpların ölçüsü.

3. AMAÇ

Bu politika, zarar görebilirliği azaltmak ve insan ızdırabını dindirmek amacıyla afet/acil durumlarda ve olağan dönemde yurt içi ve yurt dışında fiziksel sağlık ve ruh sağlığına yönelik faaliyetlerin çalışma prensiplerini ortaya koymaktadır. Türkiye Kızılay Derneği, bu politika ile sağlık ve psikososyal destek hizmetlerini insani yardım çalışmalarının merkezi bir bileşeni olarak kabul ettiğini beyan eder.

4. KAPSAM

Bu politika; ilk yardım, acil sağlık, koruyucu, önleyici, tedavi ve rehabilite edici sağlık, sağlığın teşviki ve geliştirilmesi, ruh sağlığı ve psikososyal destek ile sanitasyon ve hijyen hizmetlerini kapsamaktadır.

Politika; Türkiye Kızılay Derneğinin üyelerini, yöneticilerini, çalışanlarını, gönüllülerini, bağışçılarını, yararlanıcılarını, araştırmacılarını, tedarikçilerini, etkileşimde olduğu iş ortaklarını ve diğer tüm üçüncü kişileri kapsar. Türkiye Kızılay Derneği, bu politikaya uygun davranan kişi, kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapar.

5. POLİTİKA METNİ

• Uluslararası Kızılhaç Kızılay Hareketi İlkeleri ve Davranış Kurallarına bağlı kalarak insanların güvenliğini, onurunu ve haklarını korur; yüksek yararı gözeterek sağlık ve psikososyal destek ihtiyaçlarına cevap verir.
• İlk yardım, sağlık ve psikososyal destek kapasitesi oluşturmak ve geliştirmek için kamu ve diğer paydaşlarla ortaklıklar kurar; ulusal ve uluslararası standartlara uygun, kanıta dayalı ve sürdürülebilir müdahaleler geliştirir, uygular ve yaygınlaştırır.
• Toplum katılımını teşvik ederek hesap verebilirliği güçlendirir ve zarar verme riskini azaltmaya yönelik çalışmalara öncelik verir.
• Hizmetlerin tamamında kültürel değer ve tutumlara duyarlılık gösterir.
• Doğal, sıhhi, teknolojik ve insan kaynaklı afet/acil durumların hazırlık, müdahale ve iyileştirme dönemlerinde; bireysel ve toplumsal zarar görebilirliği azaltacak ve dayanıklılığı güçlendirecek bilinçlendirme, ilk yardım, zarar azaltma, önleme ve müdahale çalışmalarını gerçekleştirir.
• İlk yardım eğitimlerinde katılımcıların bilgi ve becerisini artırarak; hızlı müdahale ile profesyonel ekipler gelinceye kadar koruyucu ve etkili yaşam kurtarma hizmetlerini geliştirir.
• Kadın ve çocuk sağlığı başta olmak üzere tüm incinebilir grupların sağlık problemlerinin iyileştirilmesine katkıda bulunur.
• Toplum temelli sağlık programlarıyla sağlık okuryazarlığının artırılmasına ve öz-sağlığı koruma ile geliştirmede dirençli ve etkin bir toplum kapasitesinin oluşturulmasına katkı sağlar.
• Sanitasyon ve hijyen hizmetlerini halk sağlığının ayrılmaz bir parçası olarak ele alır; afetlerden etkilenen kişilerin ve müdahale ekiplerinin bu hizmetlere erişimi için kapasitesini sürekli geliştirir.
• Ruh sağlığı ve psikososyal destek faaliyetlerinde kapsamlı ve bütünleşik destek hizmetleri sağlar.
• Damgalama, dışlama ve ayrımcılığa karşı çalışır; yararlanıcıların hizmetlere erişimlerinde zarar görmesini önler, saygınlığı ve sosyal içermeyi teşvik eder.
• Zor ve stresli ortamlarda görev yapanlar öncelikli olmak üzere; çalışanların, üyelerin ve gönüllülerin ruh sağlığını ve psikososyal iyilik hâlini korumak için olağan dönemde ve saha çalışmalarında destek faaliyetleri sunar ve hizmet kalitesini sürekli geliştirir.